Evrendeki Bilinen En Uzak Nesne

Evrendeki Bilinen En Uzak Nesne

Merkezdeki kırmızı nokta GRB-090423'ü gösteriyor.

Gökbilimciler Ulusal Bilim Vakfı Radyo Teleskobunu kullanarak (VLA) çok uzaklardaki nesneler hakkında ve dolayısıyla da evrenin oluşumu hakkında bilgi sahibi oluyorlar. Gama ışını parlaması (GRB) olarak bilinen olay aslında devasa bir yıldız patlamasıdır.

23 Nisan'da Dünya'dan 13 milyar ışık yılı uzaklıktaki bir patlamayı NASA'nın Swift uydusu saptamıştı. Bu uzayda bilinen en uzak nokta olarak kayıtlara geçti. Çünkü söz konusu patlamayı oluşturan nesne evren henüz 630 milyon yıl yaşındayken oluşmuş. Bu da evrenin şu anki yaşının dörtte biri zamanına denk geliyor.

Ulusal Radyo Gözlemevi'nden Dale Frail: "Bu patlama ile evrenin erken dönemine ilişkin kanıtlar elde ediliyor ve o zamandan bu zamana evrenin yapısında köklü değişiklikler olduğu ortaya çıkıyor. Geçmiş dönemde oluşan yıldız ve ilk gökadalarla başlayan değişimler devam ediyor. Görülen patlama eski bir nesnenin patlamasıdır " diyor.

VLA-Çok Büyük Anten Dizisi

Tüm dünyadaki gökbilimciler GRB-090423 (GRB, gama ışını patlamasıdır. Yandaki rakamlar ise patlamanın keşfedildiği tarihi yıl/ay/gün olarak belirler) keşfedildiğinden bu yana verileri incelemekle uğraşıyorlar. VLA, ilk günkü keşfin ardından geçen birinci haftanın sonunda nesneden gelen radyo dalgalarını kaydetti. Ancak bu kayıtlardan iki ay sonra nesne birden gözden kayboldu.

Bilim insanları patlamanın yüksek enerji içerdiğini ve küresel boyutta bir patlama yapan orta boy bir yıldızın çevresini saran ve genişleyen homojen ince bir gazın oluştuğunu belirledi.

Gökbilimcilere göre evrenin ilk zamanlarında oluşan yıldızlar günümüz yıldızlarından daha farkıydı. Daha parlak, daha büyük ve daha sıcaktılar. Bu bilgiyi test etmek için ancak GRB-090423 gibi çok uzaklardaki parlamalarla gerçekleşebiliyor.

2012'de tamamlanması planlanan ALMA (Atacama Büyük Milimetrik ve Milimetre altı Anten dizisi) ve ELMA (Genişletilmiş Çok Büyük Anten dizisi) ile bu tür patlamalar daha yoğun bir şekilde incelenebilecek.

Kaynak: Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi