Kedi Gözü Bulutsusunun Uzaklığını Hesaplamak

Kedi Gözü Bulutsusunun Uzaklığını Hesaplamak

Kedi Gözü Bulutsusu (NGC 6543) nın analizleri Bulutsu’nın farklı yıllardaki görüntüleri ile yapıldı.18 Eylül 1994 – 17 Ağustos 1997 yıllarında Hubble Teleskobu ile ESA/ESO dan alınan Reed et al 1999 tarafından bilgisayar programı ile her iki tarihdeki; gözle fark edilemeyecek görüntüleri birbirinden çıkararak kalan fark görüntüdeki E25 elipsi üzerinde ölçüme odaklanarak, BÜYÜTME veRADYAL UYGUNLUK Metodu kullanarak Bulutsu’nın uzaklığını ve kinematik yaşını hesaplamak.

1 -Açısal yer değiştirmesini(d); Bulutsu'nun E25 elipsinin yıldıza olan en küçük eksen uzaklığını milimetrik grafik kağıdı üzerinde ölçerek ,çevirme faktörü ile arcsaniye birimi olarak alınır.
2-Zaman (periyot) t için;gözlem tarihleri 18 Eylül 1994 – 17 Ağustos 1997 geçen süre saniye olarak hesaplanır.
3-Açısal hız(ω) ;açısal yerdeğiştimenin(d) zamana oranı olarak belirlenir.
4-Uzaklık için çizgisel hızın(doppler kaçış hızı Vt=16,4km/s olarak alınır),açısal hıza oranı veren bağıntı elde edilir.D=Vt / ω
5-Büyütme Metodu ile;Reed et al.,1999 tarafından 1994 ve 1997 yıllarında alınan bulutsu görüntülerinin 10000 ile 10050 kadar büyütülmüş dokuz görüntüsünden yaralanarak E25 elipsin görünmez olduğu iki görüntü arasındaki büyütme faktörünün ortalaması(F) alınır ve buradan ω=(F-1)d/t açısal hızı hesaplanır.
6- Radyan Uygunluk Metodu ile ;Reed et al.,1999 tarafından bulutsunun merkezinden geçen radyal çizgilerinin E25 elipsini üst ve alttan kesen noktalar, açısal hız ω değerlerini miliarcsaniye/yıl olarak alınır sonra gerekli çevirme faktörleri kullanarak radyan /saniye ‘ye çevirilir; böylece Bulutsu‘nın uzaklığı D=Vt /ω yine çevirme faktörleri ile parsek birimi ile hesaplanır.
7- Bulutsunun Kinematik Yaşı (T) T=d/ω bağıntısı kullanılarak her iki metod “büyütme “ ve “radyal uygunluk” ile bulunan açısal hız ω değerlerine göre yıl birimi ile hesaplanır ve daha önce bulunan sayısal değerlerle karşılaştırılır, hata farkları ve nedenleri belirlenir..
Büyütme Yöntemi ile;. D=3.01 x 10*16 km = 977 pc T= 114.10*6 yıl
Radyal Uygunluk metodu ile; D=922,85 pc T = 112.10 *6 yıl


KAYNAKLAR
Reed, Darren S.; Balick, Bruce; Hajian, Arsen R.; Klayton, Tracy L.; Giovanardi, Stefano; Casertano, Stefano; Panagia, Nino; Terzian, Yervant, 1999, Astronomical Journal, 118, 2430 - 2441: Hubble Space Telescope Measurements of the Expansion of NGC 6543: Parallax Distance and Nebular Evolution- PDF FILE (ADS - 3.0MB) - PDF FILE (LOCAL - 3.0 MB).
Miranda, L. F.; Solf, J., 1992, Astronomy and Astrophysics, 260, 397, Long-slit spectroscopy of the planetary nebula NGC 6543 - Collimated bipolar ejections from a precessing central source?- PDF FILE (ADS - 1.5 MB) - PDF FILE (LOCAL - 1.5 MB).
Baltacı,N;Fizik Öğrt,Astronomi Proje Danışmanı-Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi