Samanyolu Gökadasının Özellikleri Değişiyor

Samanyolu Gökadasının Özellikleri Değişiyor

Elinizde fotoğraf makinesi ile içinde bulunduğunuz binanın dışarıdan fotoğrafını çekemezsiniz, ancak bir tahminde bulunabilirsiniz. Fakat gökbilimciler her olanağı kullanmakta hünerli oldukları için çeşitli yöntemler deneyerek içinde bulunduğumuz Samanayolu'nun haritasını çıkarmışlardı. Fakat gelişen yeni teknoloji ile yapılan bazı gözlemler ile daha gerçek görüntüsünü elde etme konusunda da çalışmalar devam etmektedir. 2-3 yıl önce yapılan bir çalışma ile gökadamızın içindeki yıldız sayısının miktarı değişti. Daha önce 100 milyar yıldız olduğu istatistik yöntemlerle biliniyordu fakat son çalışma küçük kütleli yıldızların sayısının oçalışmada küçük alındığını ortaya koydu ve artık 300 milyar yıldız olduğunu biliyoruz.


2009'un ilk günlerinde açıklanan bir çalışmada da bazı temel parametrelerin yine küçük ele alındığı ortaya çıktı. Harvard Smithsonian Astrofizik merkezinde çalışan Mark Reid ve arkadaşları uzun süre VLBA radyo teleskobunu kullanarak Samanyolunun yeni yıldız oluşan spiral kollarındaki gökcisimlerinin uzaklığını ve hareketini inceleyerek bu yeni buluşa imza attılar. Bu cismlerin hareketinden yola çıkarak Samanyolunun ekseni çevresindeki dönme hızının saatde 805 000 km değil 966 000 km olduğunu ortaya koydular. Bu bulgu Samanyolu'nun bilinen kütlesinin de olduğundan küçük alındığını ortaya koydu. Samanyolu'nun kütlesi 580 milyar Güneş kütlesine eşit olduğu ve bu kütlenin büyük çoğunluğunu kara maddenin oluşturduğu daha önceki çalışmalarda ileri sürülmüştü. Demek ki bu çalışmanın sonucun yaklaşık 850 milyar güneş kütlesinde olduğunu anlıyoruz. Yine bu çalışmada ortaya çıkan bir başka bulgu gökadamızın yeni yıldızların oluştuğu sarmal kollarının sayısının dört olduğudur.

Bir ressam çizimi üzerinde Samanyolu'nun yeni bulunan sarmal kollarını görüyorsunuz. Kırmızı noktalar Gökadamızın merkezini ve Güneş sistemini, mavi noktalar ise VLBA ile gözlem yapılan alanları ve oradaki hız vektörlerini göstermektedir.

Merkezinden 28000 ışık yılı uzağına da yaşadığımız Samanyolu, 35 gökadadan oluşan ve adına yerel grup dediğimiz bir gökada grubunun üyesidir. Bu grubun kütlesi en büyük iki üyesini Andromeda ve Smanyolu oluşturur. Grubun çekim merkezi de bu iki gökadanın arasına düşer zaten. Samanyolu'nun bugüne kadar yapılan çalışmalarında Andomeda'dan daha küçük olduğuna inanılırdı. Fakat bu çalışmanın sonucunda Samanyolu'nun da Andromeda kadar büyük olduğu anlaşıldı. Bu çalışmanın son ilginç sonucu ise Andromeda gökadasının uzaydaki hızından hareketle 3 milyar yıl sonra Samanyolu ile çarpışacağı daha önceki çalışmalardan biliniyordu. Kütlesinin artması sonucu bu iki büyük gökadanın 3 milyar yıldan daha kısa sürede çarpışacağı sonucu çıkmaktadır.


http://www.cfa.harvard.edu/press/2009/pr200903.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Milky_Way